Những loại trái cây gây mất sữa mà mẹ bầu cần lưu ý!

Sữa mẹ đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc cung cấp dinh dưỡng cho trẻ sơ sinh, đặc biệt là trong những tháng đầu đời. Nó không chỉ là nguồn dinh dưỡng chính, mà còn cung cấp cho bé những yếu tố miễn dịch cần thiết để bảo vệ trẻ khỏi các bệnh tật và nhiễm trùng.

Sữa mẹ chứa đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu như protein, carbohydrate, vitamin, khoáng chất và các axit béo thiết yếu, giúp bé phát triển khỏe mạnh về thể chất và trí tuệ. Hơn nữa, sữa mẹ còn giúp tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ nhờ vào các kháng thể mà mẹ truyền cho bé.

Mặc dù trái cây rất giàu vitamin và khoáng chất, một số loại trái cây có thể ảnh hưởng đến nguồn sữa mẹ. Ví dụ, các loại trái cây có tính axit cao như cam, chanh, hoặc các loại trái cây họ dứa có thể khiến một số trẻ bị đau bụng hoặc khó tiêu. Một số mẹ cũng có thể nhận thấy rằng các loại trái cây này làm giảm sự sản xuất sữa hoặc khiến bé không tiêu hóa tốt. Do đó, mẹ nên theo dõi phản ứng của bé khi ăn trái cây mới và điều chỉnh chế độ ăn cho phù hợp.

Tóm lại, việc duy trì một chế độ ăn uống đầy đủ và lành mạnh không chỉ giúp mẹ giữ được sức khỏe tốt mà còn giúp đảm bảo nguồn sữa mẹ luôn đủ và chất lượng. Bên cạnh đó, mẹ cần chú ý đến việc theo dõi các loại thực phẩm, bao gồm cả trái cây, để đảm bảo không có yếu tố nào ảnh hưởng đến quá trình cho con bú.

I. Tại sao một số loại trái cây có thể gây mất sữa?

Một số loại trái cây có thể tác động đến khả năng sản xuất sữa của mẹ, gây giảm lượng sữa hoặc làm mất sữa trong những trường hợp đặc biệt. Điều này thường xảy ra do một số thành phần trong trái cây ảnh hưởng đến các cơ chế sinh lý của cơ thể, đặc biệt là những yếu tố liên quan đến hormone và sự bài tiết nước trong cơ thể. Các tác động này có thể diễn ra qua các cơ chế như ảnh hưởng đến hormone prolactin, tác động đến nhiệt độ cơ thể hoặc làm tăng thải nước.

1. Ảnh hưởng đến hormone prolactin (hormone tạo sữa)

Prolactin là hormone chủ yếu thúc đẩy quá trình tiết sữa trong cơ thể người mẹ. Hormone này được sản xuất từ tuyến yên và kích thích các tế bào tuyến vú sản xuất sữa. Một số loại trái cây, đặc biệt là những trái cây có tính axit cao (như cam, quýt, bưởi, dứa), có thể làm giảm sự tiết prolactin, từ đó ảnh hưởng đến khả năng tạo sữa. Một số nghiên cứu cho thấy rằng những thực phẩm có tính axit hoặc có chứa các hợp chất gây kích thích có thể can thiệp vào hoạt động của tuyến yên hoặc các tuyến hormone khác, gây suy giảm khả năng tiết sữa.

Hơn nữa, trong một số trường hợp, trái cây có thể chứa các hợp chất có tác dụng giảm sự tiết prolactin hoặc ức chế khả năng hấp thụ các chất dinh dưỡng cần thiết cho quá trình sản xuất sữa. Ví dụ, quả dứa có chứa bromelain — một loại enzyme có thể làm giảm khả năng hấp thụ các chất cần thiết cho quá trình sản xuất sữa.

2. Chất gây lạnh trong trái cây

Một yếu tố khác có thể làm giảm sản xuất sữa là chất gây lạnh có trong một số loại trái cây như dưa hấu, dưa leo, hoặc dừa. Theo quan niệm truyền thống và một số nghiên cứu y học, những thực phẩm “lạnh” này có thể làm giảm sự lưu thông khí huyết trong cơ thể, khiến cho các cơ quan như tuyến vú bị giảm chức năng. Cơ chế này chưa được chứng minh hoàn toàn bởi khoa học hiện đại, nhưng nhiều bà mẹ sau khi ăn các loại trái cây này cho biết cảm giác giảm lượng sữa hoặc giảm tiết sữa, nhất là trong những ngày thời tiết lạnh.

Trong các nền văn hóa truyền thống, người ta tin rằng chất gây lạnh trong thực phẩm có thể làm giảm năng suất sản xuất sữa, gây ảnh hưởng đến khả năng cung cấp sữa cho trẻ. Tuy nhiên, việc này cũng phụ thuộc vào cơ địa của từng người mẹ.

3. Chất lợi tiểu trong trái cây

Một yếu tố khác có thể làm giảm lượng sữa là sự có mặt của các chất lợi tiểu trong một số loại trái cây, như dưa hấu, nho, và quả cam. Các chất này giúp thúc đẩy việc bài tiết nước trong cơ thể, từ đó làm giảm lượng nước cần thiết để sản xuất sữa. Vì sữa mẹ chủ yếu được tạo ra từ nước (chiếm khoảng 87% thành phần), việc mất nước có thể làm giảm khả năng sản xuất sữa hoặc làm sữa trở nên ít đặc hơn.

Mặc dù nước rất quan trọng đối với quá trình sản xuất sữa, việc cơ thể bị mất nước do tiêu thụ quá nhiều trái cây có tính lợi tiểu có thể làm mẹ cảm thấy mệt mỏi, kiệt sức và giảm lượng sữa. Vì vậy, mẹ bầu và bà mẹ cho con bú nên cẩn trọng khi ăn những loại trái cây này và đảm bảo bổ sung đủ lượng nước cần thiết để duy trì lượng sữa ổn định.

4. Cân nhắc về chế độ ăn uống để duy trì lượng sữa

Mặc dù một số loại trái cây có thể ảnh hưởng đến khả năng sản xuất sữa, nhưng điều quan trọng là mẹ cần duy trì chế độ ăn uống cân đối và chú ý đến phản ứng của cơ thể khi ăn các loại thực phẩm mới. Mỗi người mẹ có cơ địa khác nhau, và không phải tất cả các loại trái cây đều gây ảnh hưởng đến sữa mẹ.

Ngoài việc theo dõi các loại thực phẩm có thể giảm lượng sữa, mẹ cũng cần bổ sung các thực phẩm tăng cường sản xuất sữa như các loại hạt, rau xanh, đậu, các thực phẩm giàu omega-3 và vitamin nhóm B. Đồng thời, mẹ cần uống đủ nước, nghỉ ngơi hợp lý và tránh căng thẳng để hỗ trợ quá trình sản xuất sữa.

II. Danh sách các loại trái cây cần lưu ý

Dưới đây là danh sách các loại trái cây mà mẹ bầu và bà mẹ cho con bú cần lưu ý vì chúng có thể ảnh hưởng đến khả năng sản xuất sữa. Các tác động này có thể liên quan đến các yếu tố như sự thay đổi mức độ hormone, mất nước, hay tác động đến hệ tiêu hóa và sức khỏe tổng thể của mẹ. Dù không phải tất cả các mẹ đều gặp phải các vấn đề này khi ăn những loại trái cây này, nhưng việc theo dõi phản ứng của cơ thể là rất quan trọng.

1. Quả mướp đắng (khổ qua)

Mướp đắng, hay còn gọi là khổ qua, là một loại trái cây có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, và có thể giúp giảm lượng đường trong máu. Tuy nhiên, mướp đắng cũng chứa một số hợp chất có thể ảnh hưởng đến sản xuất sữa. Các nghiên cứu cho thấy rằng mướp đắng có thể tác động đến mức độ hormone trong cơ thể, đặc biệt là làm giảm sự tiết prolactin, hormone quan trọng trong quá trình sản xuất sữa. Khi prolactin bị giảm, khả năng tiết sữa có thể bị suy giảm, dẫn đến việc thiếu sữa.

Mặc dù khổ qua có nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là trong việc kiểm soát đường huyết, mẹ bầu và mẹ cho con bú nên hạn chế sử dụng mướp đắng trong chế độ ăn uống của mình để tránh ảnh hưởng đến quá trình tiết sữa.

2. Quả nhãn

Nhãn là một loại trái cây ngọt, chứa hàm lượng đường khá cao, và theo y học cổ truyền, nhãn có tính nóng, có thể gây cảm giác bứt rứt và nóng trong người nếu ăn nhiều. Điều này có thể dẫn đến mất nước, khiến cơ thể mẹ không có đủ nước để duy trì sản xuất sữa. Khi cơ thể mẹ bị mất nước, lượng sữa có thể giảm sút, và sữa cũng có thể trở nên ít đặc hơn.

Ngoài ra, tính nóng của nhãn có thể khiến mẹ cảm thấy khó chịu, đặc biệt là trong những ngày thời tiết nóng bức hoặc nếu mẹ đang có tình trạng cơ thể suy nhược. Do đó, dù nhãn là một loại trái cây bổ dưỡng, mẹ bầu và bà mẹ cho con bú nên ăn nhãn với mức độ vừa phải, và đảm bảo cung cấp đủ nước cho cơ thể.

3. Quả vải

Vải là một loại trái cây ngọt và thơm, chứa nhiều vitamin C và các khoáng chất, nhưng nó cũng có tính nóng, đặc biệt nếu ăn quá nhiều. Vải có thể gây cảm giác nóng trong người, dễ dẫn đến tình trạng mất nước, đặc biệt là khi ăn vào những ngày oi bức. Việc mất nước sẽ làm giảm khả năng sản xuất sữa của mẹ, vì sữa mẹ chủ yếu được tạo ra từ nước.

Ngoài ra, tính nóng của vải có thể làm mẹ cảm thấy bứt rứt, khó chịu, và ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của mẹ. Vì vậy, mẹ bầu và mẹ cho con bú nên tránh ăn quá nhiều vải, đặc biệt là khi cơ thể có dấu hiệu mất nước hoặc trong những ngày nắng nóng.

4. Quả dưa chuột (dưa leo)

Dưa chuột, hay dưa leo, là một loại trái cây có tính mát, giàu nước, giúp giải nhiệt cơ thể. Tuy nhiên, dưa chuột lại có tính lợi tiểu, có thể khiến cơ thể mẹ dễ dàng mất nước nếu ăn quá nhiều. Khi cơ thể mẹ bị mất nước, lượng sữa có thể bị giảm sút, bởi sữa mẹ chủ yếu được tạo thành từ nước.

Mặc dù dưa chuột rất tốt cho sức khỏe, giúp cung cấp vitamin và khoáng chất, nhưng vì tác dụng lợi tiểu của nó, mẹ cần ăn dưa chuột với mức độ vừa phải và bổ sung đủ lượng nước để tránh mất nước. Nếu ăn quá nhiều, dưa chuột có thể khiến mẹ cảm thấy mệt mỏi và giảm khả năng sản xuất sữa.

5. Quả táo mèo (quả sơn tra)

Táo mèo, hay còn gọi là quả sơn tra, là một loại trái cây có vị chua, có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa, kích thích ăn uống. Tuy nhiên, loại quả này có thể gây kích ứng dạ dày và đường tiêu hóa nếu ăn quá nhiều, đặc biệt là với những người có dạ dày yếu hoặc nhạy cảm. Khi mẹ cảm thấy khó chịu ở dạ dày, hệ tiêu hóa sẽ không hoạt động tốt, điều này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của mẹ và khả năng sản xuất sữa.

Bên cạnh đó, táo mèo cũng có thể làm giảm sự hấp thụ các chất dinh dưỡng cần thiết cho quá trình tiết sữa, như vitamin và khoáng chất, từ đó gây ảnh hưởng đến chất lượng và lượng sữa. Do đó, mẹ bầu và mẹ cho con bú nên tránh ăn táo mèo quá nhiều, đặc biệt là nếu có vấn đề về tiêu hóa.

6. Quả dưa hấu

Dưa hấu là một loại trái cây có chứa nhiều nước, rất thích hợp để giải khát trong những ngày hè nóng nực. Tuy nhiên, dưa hấu có tính lạnh và có thể gây ảnh hưởng đến quá trình sản xuất sữa khi ăn quá nhiều. Tính lạnh của dưa hấu có thể làm giảm sự lưu thông khí huyết trong cơ thể, ảnh hưởng đến các cơ quan, bao gồm cả tuyến vú. Khi lưu thông máu bị suy giảm, quá trình sản xuất sữa cũng có thể bị giảm sút.

Mặc dù dưa hấu có nhiều nước và vitamin, nhưng nếu ăn quá nhiều có thể dẫn đến cảm giác lạnh trong cơ thể và làm suy yếu chức năng của tuyến vú. Mẹ bầu và bà mẹ cho con bú nên ăn dưa hấu một cách điều độ và tránh ăn quá nhiều, đặc biệt là khi trời lạnh hoặc khi cơ thể đang trong trạng thái yếu.

III. Lời khuyên cho mẹ bầu về việc ăn trái cây để bảo vệ nguồn sữa

Chế độ dinh dưỡng hợp lý và đầy đủ là yếu tố then chốt để đảm bảo nguồn sữa mẹ luôn dồi dào và chất lượng. Trái cây là một phần quan trọng trong chế độ ăn của mẹ bầu và mẹ cho con bú, vì chúng cung cấp vitamin, khoáng chất, chất xơ và các chất chống oxy hóa, giúp cải thiện sức khỏe của mẹ và tạo điều kiện thuận lợi cho việc sản xuất sữa. Tuy nhiên, để tối ưu hóa lợi ích từ trái cây, mẹ bầu cần lưu ý chọn lựa những loại trái cây phù hợp và ăn uống một cách khoa học.

1. Chọn các loại trái cây có lợi cho sữa

Một số loại trái cây đặc biệt có lợi cho quá trình sản xuất sữa và giúp mẹ duy trì sức khỏe trong suốt thời kỳ mang thai và cho con bú. Dưới đây là những loại trái cây mẹ bầu nên ưu tiên:

• Đu đủ chín: Đu đủ chín là một trong những loại trái cây được khuyến khích cho mẹ bầu và mẹ cho con bú. Đu đủ chứa nhiều vitamin A, C và folate, các thành phần quan trọng hỗ trợ hệ miễn dịch và giúp tái tạo tế bào trong cơ thể. Đặc biệt, đu đủ còn chứa papain, một loại enzyme giúp hỗ trợ tiêu hóa, điều này rất hữu ích cho các mẹ đang trong giai đoạn cho con bú. Hơn nữa, đu đủ có tác dụng kích thích sự tiết sữa, giúp tăng cường lượng sữa mẹ.
• Chuối: Chuối là nguồn cung cấp kali, vitamin B6 và chất xơ tuyệt vời. Kali giúp duy trì sự cân bằng nước trong cơ thể, điều này rất quan trọng trong việc sản xuất sữa. Ngoài ra, chuối có khả năng làm dịu cơn buồn nôn và giúp mẹ bầu duy trì năng lượng ổn định suốt ngày dài. Ăn chuối thường xuyên sẽ giúp mẹ có đủ năng lượng cho quá trình nuôi con bú mà không lo bị thiếu hụt các dưỡng chất quan trọng.
• Cam và các loại trái cây họ cam quýt: Cam, bưởi, chanh và các loại trái cây họ cam quýt khác rất giàu vitamin C, một chất chống oxy hóa mạnh mẽ giúp củng cố hệ miễn dịch của mẹ và bé. Vitamin C cũng giúp cơ thể mẹ hấp thụ sắt hiệu quả hơn, điều này đặc biệt quan trọng trong giai đoạn sau sinh để mẹ tránh thiếu máu. Hơn nữa, cam có tác dụng làm tăng tiết sữa nhờ vào lượng nước dồi dào trong quả, giúp cơ thể mẹ không bị mất nước và duy trì sản xuất sữa.
• Táo: Táo là một lựa chọn tuyệt vời cho mẹ bầu nhờ vào hàm lượng chất xơ cao giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả. Táo còn chứa các vitamin A, C và một số khoáng chất khác, hỗ trợ hệ miễn dịch và giữ cho cơ thể mẹ khỏe mạnh. Việc ăn táo thường xuyên còn giúp duy trì lượng sữa ổn định, đồng thời giúp mẹ tránh được tình trạng táo bón, một vấn đề phổ biến trong thai kỳ.

2. Uống đủ nước và ăn đa dạng các loại trái cây theo mùa

Ngoài việc chọn trái cây có lợi cho quá trình sản xuất sữa, một yếu tố quan trọng không kém là việc duy trì chế độ ăn uống đa dạng và hợp lý. Mẹ bầu cần ăn trái cây theo mùa để đảm bảo có được nguồn dinh dưỡng phong phú và giàu vitamin, khoáng chất từ những loại trái cây tươi ngon, sẵn có trong từng mùa. Mẹ cũng nên chú ý ăn các loại trái cây có màu sắc phong phú, vì chúng chứa các chất chống oxy hóa giúp bảo vệ cơ thể mẹ khỏi sự tấn công của các gốc tự do.

Điều quan trọng nữa là mẹ cần duy trì thói quen uống đủ nước hàng ngày. Sữa mẹ chủ yếu được tạo thành từ nước, vì vậy việc duy trì đủ lượng nước trong cơ thể là vô cùng cần thiết. Mẹ bầu và bà mẹ cho con bú cần uống từ 2.5 đến 3 lít nước mỗi ngày, bao gồm nước lọc, nước trái cây tươi, hoặc các loại nước khác để hỗ trợ quá trình sản xuất sữa.

3. Ăn trái cây một cách hợp lý và có chừng mực

Mặc dù trái cây có rất nhiều lợi ích, nhưng cũng cần phải lưu ý rằng không nên ăn quá nhiều trái cây một lúc. Việc ăn quá nhiều trái cây có thể dẫn đến một số vấn đề tiêu hóa, đặc biệt là các loại trái cây có tính axit cao như cam, chanh, hoặc các loại trái cây có tính lợi tiểu như dưa hấu, dưa chuột. Những loại trái cây này có thể khiến mẹ bị đầy bụng, khó tiêu, hoặc gây ra tình trạng mất nước nếu ăn quá nhiều.

Ngoài ra, một số trái cây có tính nóng (như nhãn, vải, sầu riêng) nếu ăn quá nhiều cũng có thể gây cảm giác khó chịu, mất nước và ảnh hưởng đến quá trình sản xuất sữa. Vì vậy, mẹ cần ăn trái cây một cách hợp lý và chú ý theo dõi phản ứng của cơ thể để điều chỉnh chế độ ăn phù hợp.

4. Tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng trước khi thay đổi chế độ ăn uống

Chế độ ăn uống của mẹ bầu và mẹ cho con bú cần phải được thiết kế sao cho đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng cho cả mẹ và bé. Tuy nhiên, mỗi bà mẹ có thể có những nhu cầu dinh dưỡng khác nhau tùy thuộc vào thể trạng và sức khỏe của mình. Vì vậy, trước khi thay đổi chế độ ăn uống hoặc bổ sung thêm các loại trái cây vào khẩu phần ăn, mẹ bầu và bà mẹ cho con bú nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.

Chuyên gia dinh dưỡng sẽ giúp mẹ xác định được các loại trái cây phù hợp nhất với nhu cầu dinh dưỡng của bản thân, đồng thời đưa ra các lời khuyên về lượng thực phẩm cần thiết trong từng giai đoạn của thai kỳ và sau sinh. Điều này không chỉ giúp mẹ đảm bảo sức khỏe tốt nhất mà còn giúp tối ưu hóa khả năng sản xuất sữa, từ đó cung cấp nguồn dinh dưỡng đầy đủ cho bé yêu.

Xem thêm: 

Các loại trái cây giàu omega-3

Điểm danh các loại trái cây kỵ nhau bạn cần biết!

Vitamin D có trong trái cây nào? Những loại trái cây chứa nhiều vitamin D nhất